Zweethanden (Hyperhydrosis)

Zweten is op zich een normaal gegeven. Zogenaamde “sympathische” zenuwen sturen de zweetkliertjes in de huid aan en zullen in bepaalde omstandigheden (bijvoorbeeld bij stress, fysieke inspanning of warme omgeving) het signaal geven om meer zweet te gaan produceren. Bij sommige mensen gebeurt dit echter te pas en te onpas en in die mate, dat het zweten bijzonder storend wordt. Deze overmatige zweetproductie noemen we ook hyperhydrosis.

Oorzaken

In de meeste gevallen is er geen duidelijk aanwijsbare oorzaak. We spreken dan van primaire hyperhydrosis. Soms is er wel een zekere familiale aanleg aanwezig.
In een minderheid van de patiënten met zweethanden is er wel een onderliggend probleem aanwezig.  Voorbeelden hiervan zijn:

  • Inname van bepaalde geneesmiddelen of voedingsmiddelen
  • Menopauze
  • Overmatige werking van de schildklier
  • Overgewicht
  • Diabetes
  • Chronische infecties of kanker
  • Psychische aandoeningen zoals angststoornissen

Symptomen

Het overmatig zweten kan zich voordoen ter hoogte van de handen (hyperhydrosis palmaris), maar ook ter hoogte van oksels, gelaat of voeten. Het zweten is niet enkel onaangenaam omwille van eventuele geurhinder of gemakkelijk ontstaan van schimmelinfecties. Het is ook vervelend als je meermaals per dag je kleding moet wisselen of nooit een hand durft geven uit schaamte. Vaak heeft hyperhydrosis daardoor ook een belangrijke weerslag op het sociale leven.

Diagnose

Eenvoudig lichamelijk onderzoek volstaat meestal om de diagnose te bevestigen. Aanvullend onderzoek is hooguit nodig om op zoek te gaan naar een eventuele onderliggende oorzaak.

Behandeling

De meeste patiënten die een arts om raad komen vragen voor hyperhydrosis, hebben reeds tevergeefs allerhande middeltjes uitgeprobeerd. Iontophorese of inspuitingen met Botox kunnen helpen, maar hebben slechts een tijdelijk effect. De behandeling dient dus regelmatig te worden herhaald.

Bij uitgesproken klachten die niet voldoende verholpen geraken met dergelijke aanpak, kan een sympathectomie worden overwogen. Dit is een operatieve ingreep waarbij de verantwoordelijke zenuwbanen worden onderbroken. Op die manier valt het signaal tot zweetproductie door de zweetklieren weg. Wanneer het gaat om zweethanden of  zweetoksels, situeren de verantwoordelijke zenuwbanen zich in de borstkas en wordt de ingreep uitgevoerd via een kijkoperatie in borstholte (thoracale sympathectomie). Gaat het om zweetvoeten, bevinden zich de verantwoordelijke zenuwbanen in de buik langsheen de wervelzuil en kan de ingreep gebeuren via een kleine snede in de flank (lumbale sympathectomie).

Omdat diezelfde zenuwbanen ook zorgen voor het maximaal gaan uitzetten van de kleine bloedvaten in handen en voeten, worden deze operaties soms ook uitgevoerd bij mensen met een slechte circulatie op dat niveau. Dit komt onder meer voor bij de ziekte van Bürger of  bij de ziekte van Raynaud.